Sóc Trăng thực hành tốt tiêu chuẩn sản xuất nông nghiệp hữu cơ

Tham quan mô hình canh tác vú sữa VietGAP của Hợp tác xã Nông nghiệp Quyết Thắng 

    Với diện tích sản xuất là 47,4 ha, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Quyết Thắng ở ấp Hòa Lộc 2, xã Xuân Hòa, huyện Kế Sách là một trong những HTX có diện tích trồng vú sữa quy mô nhất của huyện Kế Sách. Với sản lượng trung bình mỗi năm trên 800 tấn trái, khó khăn về đầu ra sau thu hoạch từng là rào cản lớn khiến người nông dân chưa mặn mà trong quá trình đầu tư sản xuất. Từ sự kiện vú sữa tím Sóc Trăng xuất khẩu lô hàng đầu tiên sang thị trường khó tính Hoa Kỳ vào năm 2018, áp lực cạnh tranh đã giúp HTX bắt đầu chuyển đổi từ quy trình sản xuất truyền thống sang mô hình canh tác vú sữa VietGAP để cải thiện chất lượng trái. Mặc dù đã được cấp chứng nhận sản xuất vú sữa VietGAP vào năm 2019, nhưng HTX vẫn tiếp tục nâng cấp quy trình sản xuất lên hữu cơ. Theo đó, từng thành viên đã tham gia đầy đủ các lớp tập huấn về quy trình kỹ thuật canh tác hữu cơ, ưu tiên bón phân hữu cơ cho cây trồng thay cho phân hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời tiến hành bao trái để tránh được các loại sâu hại tấn công. Việc tuân thủ đúng quy trình sản xuất sạch, an toàn đã góp phần “mở đường” để sản phẩm vú sữa của HTX có đầu ra ổn định hơn. Giám đốc Nguyễn Văn Thiên - HTX nông nghiệp Quyết Thắng chia sẻ: “Để phát triển bền vững thì nông dân bắt buộc phải tuân thủ yêu cầu của thị trường, vì không chỉ có thị trường xuất khẩu mà yêu cầu tại thị trường nội địa cũng ngày càng cao hơn đối với các mặt hàng nông sản. Có nghĩa là trái không chỉ ngon mà còn phải đẹp, phải sạch. Do đó mà việc chuyển đổi sang canh tác hữu cơ là vô cùng cần thiết. Từ khi chuyển đổi đến giờ mặc dù sản lượng trái chênh lệch không bao nhiêu, nhưng bù lại sản phẩm đạt chất lượng, mà người trực tiếp canh tác cũng an toàn hơn khi hoàn toàn không sử dụng phân hoá học. Trong nhiều năm liền, HTX cũng giữ được hợp đồng liên kết tiêu thụ với Công ty Chánh Thu để xuất khẩu trái vú sữa sang thị trường nước ngoài, nhờ vậy mà bà con càng tin tưởng và áp dụng tốt tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ”.

    Sản xuất nông nghiệp hữu cơ là hệ thống quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến, bao gói, vận chuyển, bảo quản phù hợp với tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ. Vì vậy, bên cạnh thực hiện quy trình canh tác lúa hữu cơ ngay từ đồng ruộng, nhà máy xay xát lúa của Doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí ở ấp Hà Bô, xã Tài Văn, huyện Trần Đề còn tuân thủ tốt các điều kiện trong các khâu xay xát, bao bì, đóng gói gạo thành phẩm. Theo đó, tất cả các khu vực trong khuôn viên nhà máy luôn được vệ sinh sạch sẽ, dụng cụ, thiết bị phục vụ quá trình xay xát, bao gói được khử trùng thường xuyên. Quá trình thực hiện bao gói đảm bảo hợp vệ sinh, không gây ô nhiễm cho sản phẩm. Nhãn sản phẩm được in đầy đủ các thông tin liên quan đến nhà sản xuất, vùng nguyên liệu hình thành sản phẩm và các chứng nhận. Giám đốc Hồ Quang Trí - Doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí cho biết: “Sản phẩm gạo muốn đạt được chứng nhận phải đảm bảo có nguồn gốc từ vùng trồng áp dụng 100% quy trình hữu cơ vào trong sản xuất. Tất cả những bao bì, máy móc tại khu vực xay xát, đóng gói đều phải được vệ sinh sạch sẽ, người tiếp xúc phải được trang bị bảo hộ lao động đầy đủ khi tiếp xúc. Nhờ thực hiện tốt quy trình hữu cơ từ đồng ruộng đến nhà máy, sản phẩm gạo ST24 của doanh nghiệp hiện đã được cấp các chứng nhận hữu cơ  theo tiêu chuẩn quốc tế, như: Chứng nhận hữu cơ USDA của Mỹ, chứng nhận hữu cơ EU của Liên minh châu Âu và chứng nhận hữu cơ của Nhật Bản”.

Nhãn sản phẩm được in đầy đủ các thông tin liên quan đến nhà sản xuất, vùng nguyên liệu hình thành sản phẩm và các chứng nhận

    Có thể thấy, tiến trình phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ để từng bước nâng lên tiêu chuẩn hữu cơ đang lan tỏa mạnh tại nhiều địa phương trong tỉnh, nhưng nhìn chung, vấn đề liên kết ngành hàng vẫn còn khá yếu. Do đó, cùng với các chính sách hỗ trợ đối với hợp tác xã và hộ nông dân tham gia Đề án sản xuất nông nghiệp hữu cơ, tỉnh Sóc Trăng cũng đặc biệt chú trọng đến công tác liên kết cùng nhiều công ty, doanh nghiệp nhằm tăng cường chuyển giao các giải pháp kỹ thuật để nông dân có cơ hội tiếp cận và ứng dụng tốt hơn quy trình canh tác này, từng bước xây dựng chuỗi liên kết ổn định từ đầu vào cho đến đầu ra. Đồng chí Lê Văn Đáng - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh thông tin thêm: “Ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh sẽ tiếp tục huy động và lồng ghép các nguồn lực từ các chương trình, dự án để thực hiện tốt các quan điểm, mục tiêu về phát triển sản xuất hữu cơ gắn với liên kết, tiêu thụ sản phẩm. Tăng cường kết nối với các công ty, doanh nghiệp triển khai thêm nhiều mô hình thí điểm, hỗ trợ cho nông dân nâng cao năng lực sản xuất, kết nối tham gia thị trường. Đồng thời, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, đặc biệt là Sở Công thương để đẩy mạnh các hoạt động quảng bá, xúc tiến, tiêu thụ những sản phẩm chủ lực của tỉnh…”.

    Tuy chậm nhưng chắc, đầu tư cho chất lượng thay vì chạy theo số lượng là phương châm mà ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng đang hướng đến trong tiến trình cơ cấu lại ngành Nông nghiệp để có thể tạo ra những mặt hàng nông sản vừa “chiều lòng” người tiêu dùng, vừa đủ sức cạnh tranh đối với các sản phẩm có cùng chủng loại trên thị trường. Nhất là khi nông nghiệp được xác định là ngành chiếm ưu thế nhất trong thời điểm cả nước đang đón bắt những cơ hội vàng từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - châu Âu (EVFTA).

Ngọc Thơ